یک دانشجو باید چگونه باشد ؟
اختصاص تحصیل علم به طبقه یا صنف یا جنس خاصی را رد کرده، آن را از واجبات عمومی همه مسلمانان بر می شمارد.پس بر همگان لازم است که در هر سن و سال و شرایطی که هستند در جهت تحصیل علم اقدام کنند اما صرف عالم شدن و تحصیل علم، سعادت حقیقی انسان را تامین نمی کند، چه فراوان بوده و هستند عالمان و اندیشمندانی که علم خود را در جهت تامین خواسته های شیطانی خود و دیگران به کار گرفته و می گیرند، بنابراین اگر، می بینیم که اسلام بر تحصیل علم تاکید کرده و به آن اهمیت داده است، باید بدانیم که برای آن شرایط و اخلاقیاتی نیز بیان کرده است .
الف : شاخصه های اخلاقی دانشجو از جهت انگیزه و هدف
1- یکی از شاخصه های مهم اخلاقی جوینده علم و دانش از منظر اسلام این است که دارای انگیزه الهی بوده و با انگیزه کسب منافع دنیایی بدنبال علم نمی رود .
2- هدف دانشجو از کسب علم جاه طلبی ، شهرت ، فخر فروشی و برتری طلبی نمی باشد .
ب : مختصات اخلاقی و رفتاری دانشجو در حوزه فردی
1- دانشجو از منظر اسلام مقید به وظائف و شعائر دینی می باشد و در این زمینه کوتاهی نمی نماید .
2- ضرورت توجه به قرآن کریم به عنوان نخستین و اساسی ترین ماده درسی هر دانشجو
3- اهتمام و مطالعه احادیث معصومین علیهم السلام به عنوان بهترین علوم .
4- دانشجو همراه با کسب علم در مسیر پالایش دل از رذائل اخلاقی نیز گوشش می کند.
5- همواره با توکل به خدا در مسیر علم آموزی قدم می گذارد .
6- دانشجوی مورد نظر اسلام دارای حسن خلق و فروتنی می باشد .
7- از دیگر شاخصه های اخلاقی دانشجو این است که دارای عفت نفس می باشد .
8- بلند همتی از دیگر مختصات اخلاقی دانشجو می باشد .
9- دانشجو فرصت های زندگانی را به نحو احسن غنیمت می شمرد .
10- دانشجوی اسلامی از معاشرت با افرادیکه وی را از مسیر تحصیل علم دور می کنند پرهیز می نماید .
11- رعایت نظافت و پاکیزگی
12- برخورداری از آراستگی ظاهر
ج : شاخصه های اخلاقی دانشجو در نحوه علم آموزی
1- دانشجو دارای پویایی و تحرک علمی می باشد .
2- برنامه ریزی منظم و دقیق برای تمامی ساعات شبانه روزی
3- انتخاب رشته تحصیلی او بر اساس اهمیت و جایگاه علوم می باشد .
4- انتخاب رشته تحصیلی بر اساس فهم و استعداد خود .
5- مداومت و استمرار در مسیر علم آموزی
6- خستگی ناپذیر بودن دانشجو در کسب علم
7- خودداری از مجادله و ستیزه جوئی در طرح مباحث علمی
8- تسلیم بودن در برابر حق
9- پرسش و پرسشگری از مهمترین شاخصه های دانشجو می باشد .
10- ضبط و نگارش مطالب علمی
11- رعایت انضباط و حضور مستمر در کلاسهای درس
12- دقت و بررسی مطالعات و محفوظات و منابع آن ها خود را برای حضور در کلاس درس و فراگرفتن علم از لحاظ روحی و ذهنی آماده می نماید .
د : شاخصه های اخلاقی دانشجو در محضر استاد
1- از آنجا که جایگاه استاد در اسلام بسیار مهم و رفیع می باشد تا حدی که به عنوان پدر معنوی انسان مطرح گریده لذا دانشجو از دیدگاه اسلام پای کرسی هر استادی زانو نمی زند بلکه بر اساس معیارهای مشخصی که در دین اسلام مطرح گردیده به دنبال استادی می گردد که در خور چنین شان و جایگاهی باشد تا بتواند روح و عقل وفکر خود را همچون زمینی مستعد در اختیار او بگذارد و استاد شایسته نیز در این زمین بجای پرورش علفهای حرز درختانی بارور را به ثمر رساند .
2- تواضع و فروتنی در برابر استاد
3- دانشجو از منظر اسلام از استاد خود همواره به احترام یاد می کند
4- حق شناسی از استاد خود می نماید .
5- تندیهای استاد را با جان و دل تحمل می نماید .
6- مراقب حرکات و رفتار و حالات خود در محضر استاد می باشد تا کوچکترین جسارتی به استاد ننماید .
7- مراقب رفتار و گفتار خود بوده و حتی صدای خود را نیز در این باره تنظیم می نماید که با لحن و صدایی بی ادبانه سخن نگوید .
8- در صورت وجود اشتباه در سخن استاد محترمانه وظریف به وی یاد آوری می نماید.
9- مودبانه استاد را مورد خطاب قرار می دهد .
10- به هنگام درس دقیق به سخنان استاد گوش داده و حواس خود را پرت نمی نماید .
11- فرصت کلاس را با طرح سؤالهای بی مورد تلف نمی نماید .
هـ : شاخصه های اخلاقی دانشجو در کلاس درس
1- رعایت آداب ورود به کلاس همچون سلام نمودن
2- بر هم نزدن نظم کلاس درس
3- اشغال نکردن جای دیگران در کلاس درس
4- کسب اجازه از محضر استاد برای ارائه سؤال و یا پاسخ گویی به درس
5- خواندن دعاء به هنگام قرائت درس
و : شاخصه های اخلاقی دانشجو در نوع رابطه با همکلاسی های خود
1- رعایت ادب و نزاکت نسبت به همکلاسی ها
2- بر هم نزدن راحتی دیگران به خاطر خود در کلاس
3- عدم مداخله در مباحث علمی دیگر همکلاسیها
4- عدم مداخله در سخن دیگران
ز : شاخصه های اخلاقی دانشجوی اسلامی در خوابگاه
1- رعایت شئونات اسلامی در خوابگاه
2- از منظر اسلام اخلاق دانشجویی ، اقتضا می کند که وی در خوابگاه با رفتاری گرم و صمیمانه نسبت به دیگر دانشجویان اظهار محبت و احترام نماید، و حق همجواری و همسایگی و مصاحبت و اخوت دینی را در مورد آنها کاملا رعایت و اداء کند .
3- عفو و گذشت از بدیهای دانشجویان هم خوابگاهی
4- از منظر اسلام دانشجو باید قبل از انتخاب اتاق ، هم اتاقی های خود را ارزیابی نموده و بعد با آنها هم اتاق شود .
5- ورود و خروج در خوابگاه باید به نحوی باشد که موجب رنجش دیگران نگردد .
6- از تجسس نسبت به هم اتاقی و همچنین دانشجویان دیگر اتاقها پرهیز نماید .
7- پرهیز از ایجاد صدا و اعمال و رفتاریکه موجب آزار واذیت دیگران می شود .
8- باید از نشستن و راه رفتن در جای های نامناسب که موجب سلب آسایش دیگران می شود خودداری کرد.
- ۹۶/۰۱/۱۴